به نقل از «مشرق»

تبعات سد جدید ترکیه برای ایران

تاریخ انتشار: ۲۳ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۶۷۹۶۱۵

یک کارشناس مدیریت منابع آب با اشاره به تلاش ناکام ایران و عراق برای جلوگیری از ساخت سد ایلیسور گفت: به یک توافق بین‌المللی لازم‌الإجرا در منطقه به منظور بهره‌مندی عادلانه از آب نیاز داریم.

به گزارش مشرق، هفته گذشته رئیس‌جمهور ترکیه سد بحث‌برانگیز «ایلیسو» را بر روی رود دجله افتتاح کرد. این سد سنگی با سطح بتنی بر روی رودخانه دجله نزدیک روستای ایلیسو و در امتداد مرز استان‌های «ماردین» و «شرناق» ترکیه است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این سد یکی از ۲۲ سد پروژه جنوب شرقی آناتولی است و هدف آن تولید برق، کنترل سیل و ذخیره آب است. ساخت این سد در سال ۲۰۰۶ آغاز شد و ابتدا انتظار می‌رفت تا سال ۲۰۱۶ تکمیل شود.

سد ایلیسو گنجایش ۴۳ میلیارد متر مکعب آب را دارد و پس از سد آتاتُرک، دومین سد بزرگ ترکیه محسوب می‌شود. گفته می‌شود با احداث این سد حجم قابل توجهی از آب ورودی به دجله کم خواهد شد در نتیجه باید منتظر پیامدهای منفی زیست‌محیطی در ایران و عراق بود.

«آورد» دجله ۵۰ درصد کاهش می‌یابد

در همین راستا محمد جمال ولی سامانی، مدیر گروه مطالعات آب مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به اینکه این سد یکی از مجموعه پروژه‌های ترکیه موسوم به گاپ است، افزود: با اجرای کامل این طرح در کنار طرح‌های دیگر از جمله سد بزرگ آتاترک که می‌تواند کاملاً حجم رود فرات را در اختیار گیرد، ترکیه عملاً کنترل آب‌های بالادست منطقه‌ای را در اختیار می‌گیرد و می‌تواند با توجه به شرایط خشکسالی یا ترسالی از این اهرم به منظور اهداف سیاسی خود استفاده کند.

وی افزود: بر اساس پیش‌بینی‌ها حداقل ۵۰ درصد «آورد» رود دجله تحت کنترل این سد کاهش می‌یابد. در واقع هرچه در این سال‌ها عراق و ایران تلاش کردند به نتیجه نرسید و در حال حاضر افق تاریکی از این جهت وجود دارد.

مدیر گروه مطالعات آب مرکز پژوهش‌های مجلس در پاسخ به سوالی مبنی بر وضعیت فعلی رود دجله گفت: با توجه به اینکه در خود کردستان عراق هم سدهای متعددی بر روی دجله ساخته شده است، در این سال‌ها حجم آب این رود کاهش جدی داشته است و با وجود سد جدید ترکیه قطعاً پایتخت این کشور هم دچار مشکل می‌شود.

تبعات ایلیسو برای ایران

ولی‌سامانی با اشاره به تبعات احتمالی ساخت این سد برای ایران گفت: در گذشته هم که این سد وجود نداشت، خروجی بسیار کمی به حورالعظیم در ایران وارد می‌شد و عملاً فقط ایران سهم ناچیز خود را به تالاب می‌ریخت و در این سال‌ها بخش‌های عمده‌ای از تالاب هورالعظیم در عراق خشک شده است. با احداث سد جدید ترکیه، احتمال خشکی بیشتر این تالاب و افزایش گرد و غبار و ریزگردها در استان‌های مرزی ما وجود دارد.

این کارشناس ادامه داد: از همین جهت پیش‌بینی می‌کنم با توجه به حجم ۷-۶ میلیارد متر مکعبی آب‌های مرزی ایران، در آینده‌ای نزدیک فشار عراق به ایران برای استفاده از این آب‌ها افزایش پیدا کند.

اقدام متقابله ای ضروری است

وی افزود: ضمن اینکه ترکیه در حال ساختن سدی بر روی رود ارس است که می‌تواند کاملاً این رود را تحت کنترل خویش درآورد و میان ما و ارمنستان مشکل جدی ایجاد کند. به طور کلی این طرح‌های آبی از سوی ترکیه به منظور اهداف سیاسی در منطقه ایجاد شده و باید هرچه سریع‌تر اقدامات متقابل انجام شود.

مدیر گروه مطالعات آب مرکز پژوهش‌های مجلس تصریح کرد: برای مقابله با اقدامات ترکیه و افرایش قدرت دیپلماسی آب اولاً ما باید عراق را حمایت کنیم، زیرا ضرر سد مذکور به طور مستقیم به این کشور می‌رسد.

باید به مجامع بین المللی شکایت کنیم

ولی‌سامانی با تأکید بر اینکه در سال‌های گذشته در کشورمان برای فعالسازی دیپلماسی آب، اقداماتی جدی انجام نشده، ادامه داد: همچنین باید با تشکیل کارگروهی متشکل از وزارت خارجه، وزارت نیرو، سازمان محیط زیست و با حمایت شورای عالی آب شکایت‌های زیست محیطی خود را، از جمله مشکل ریزگردها که در عراق و ایران نمود جدی پیدا کرده، به مجامع بین‌المللی ارسال کنیم.

وی در پایان تأکید کرد: علی‌رغم اقدامات و تلاش‌هایی که در این سال‌ها توسط ایران و عراق به منظور جلوگیری از ساخت سد ایلیسو انجام گرفت ولی در نهایت این سد ساخته شد و دلیل آن عدم وجود یک توافق بین‌المللی لازم‌الإجرا در منطقه به منظور بهره‌مندی عادلانه از آب است.

منبع: مهر

منبع: مشرق

کلیدواژه: تحولات قفقاز تحولات افغانستان سد ایلیسو ترکیه بحران آب ایران سال ها بین المللی بر روی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۶۷۹۶۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مرکز مطالعات عراق با ۱۰۰ عنوان به نمایشگاه کتاب می آید

به گزارش خبرگزاری مهر، محمد قاسم الهاشمی عضو مرکز مطالعات عراق درباره حضور در سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گفت: مرکز مطالعات عراق با هدف معرفی آثار و عرضه تولیدات جدید خود با محوریت تثبیت فرهنگ مقاومت، امسال نیز با ۴۰ عنوان کتاب تازه انتشار یافته در سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران شرکت می‌کند و در ایام برگزاری نمایشگاه کتاب نیز برنامه‌های متعددی را تدارک دیده است.

وی افزود: مرکز مطالعات عراق تاکنون ۱۹۵ عنوان کتاب منتشر کرده است، از میان کتاب‌هایی که منتشر کردیم امسال با ۱۰۰ عنوان کتاب شرکت می‌کنیم که از این تعداد ۴۰ عنوان کتاب جدید و چاپ اولی در غرفه مرکز مطالعات عراق در بخش بین الملل نمایشگاه عرضه خواهد شد. این کتاب‌ها به موضوعات مختلفی از جمله گفتمان مقاومت می‌پردازد و هدف آنها تثبیت فرهنگ مقاومت در میان ملت عراق و انتقال دقیق تفکر و آرمان‌های مکتب امام خمینی (ره) و امام خامنه ای (دام ظله) به ملت عراق است. به خصوص اینکه شهید سلیمانی نیز شاگرد همین مکتب آسمانی بود.

الهاشمی در ادامه سخنان خود گفت: نمایشگاه بین المللی کتاب نقش مهمی در برملا کردن دروغ‌ها و ادعاهای بی اساس رسانه‌های غربی دارد و بر این اساس می‌توان این رویداد مهم فرهنگی را یکی از مصادیق مهم جهاد تبیین که همیشه مورد تاکید مقام معظم رهبری (دام ظله) بوده، تلقی کرد. نمایشگاه بین المللی کتاب به تمام ملت‌های جهان نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی ایران، علاوه بر تمام موفقیت‌ها و دستاوردهای چشمگیر خود، در زمینه‌های علمی و فکری نیز پیشتاز است بر همین اساس این نمایشگاه می‌تواند بر اساس دیپلماسی فرهنگی روابط بین جمهوری اسلامی ایران و عراق با سایر کشورها بخصوص کشورهای همسایه و مسلمان را بر اساس ارزش‌های فکری و انسانی مشترک بنا نهد.

عضو مرکز مطالعات عراق با اشاره به «بخوانیم و بسازیم» شعار امسال نمایشگاه کتاب تهران ادامه داد: این شعار از منظر فلسفه علم و دانش، یک شعار اساسی و بنیادی است، چرا که بدون خواندن که گام اول علم آموزی است، نمی‌توان چیزی را ساخت از سوی دیگر پر واضح است که ساختن بدون علم نتیجه‌ای به جز نابودی و ویرانی نخواهد داشت. نمایشگاه کتاب سنگ بنای ترویج فرهنگ کتابخوانی به شمار می‌رود. به خصوص اگر تنوع گروه‌های مخاطب از نظر علمی و سنی و زبانی و تخصصی مد نظر قرار گیرد که این امر در نمایشگاه بین المللی کتاب تهران کاملاً مشهود بوده است.

وی افزود: نمایشگاه کتاب در یک برهه ۱۰ روزه نمی‌تواند به یک پاتوق فرهنگی به معنای کامل آن تبدیل شود. اما پاتوق‌ها و مراکز دائمی فرهنگی و فکری در ایران می‌توانند از این نمایشگاه برای معرفی خود به اقشاری که جذب چنین فضاهایی می‌شوند استفاده کنند. در مورد صنعت نشر نیز عوامل متعددی دخیل است که باید همه جوانب آن مورد بررسی قرار گیرد، به نظر می‌رسد استفاده از فضای مجازی در زمینه‌های مختلف ادبی و تحقیقاتی و تفریحی و حتی علم آموزی، یک چالش بزرگ پیش روی صنعت نشر است که باید توسط کارگروه‌های تخصصی مطالعه و بررسی شود.

الهاشمی ادامه داد: بی شک مسؤولان فرهنگی ایران با برگزاری نمایشگاه کتاب وظیفه خطیری در برقراری ارتباط بین کشورهای همسایه دارند تا نمایندگان این کشورها با حضور در نمایشگاه کتاب بتوانند محصولات فرهنگی خود را با ایران مبادله کنند. در این زمینه اولین مشکلی که در مسیر تبادل فرهنگی خودنمایی می‌کند، تفاوت زبانی است. به خصوص اینکه نیمی از همسایگان ایران از نظر مسافتی مرزهای طولانی با سایر کشورهای عربی دارند، لذا می‌توان به عنوان گام نخست برای بهبود تبادل فرهنگی، توجه به تفاوت‌های زبانی و ادبی و فرهنگی را مد نظر قرار داد تا با مدیریت صحیح این چالش، مسیر تبادل محصولات فرهنگی هموار شود.

وی گفت: انتخاب کشور یمن به عنوان مهمان ویژه نمایشگاه کتاب بسیار انتخاب به موقع و به جایی بود که مسؤولان برگزاری نمایشگاه کتاب انجام دادند، زیرا در این برهه از زمان برادران مسلمان یمنی به حمایت از مردم مظلوم غزه به پا خواستند. همانطور که همه می‌دانند، جمهوری اسلامی ایران از زمان شکل‌گیری خود منادی آزادی ملت‌های تحت ستم از ظلم و اشغالگری بوده و امام خمینی (ره) بارها این موضوع را در سخنرانی‌های متعددی خود بیان کرده‌اند، لذا طبیعی است که در این نمایشگاه موضوع فلسطین و غزه بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، به خصوص اینکه در سال گذشته شاهد یکی از بزرگترین عملیات‌های موفقیت آمیز مردم مظلوم فلسطین و غزه بر علیه رژیم اشغالگر صهیونیستی بودیم.

عضو مرکز مطالعات عراق افزود: این تصمیم مقامات باعث توجه بیشتر ملت‌های جهان، به خصوص ملت‌های مسلمان به نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، و در پی آن توجه به آرمان‌ها و ارزش‌های رسمی و اصلی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران می‌شود تا مردم دنیا بدانند که تنها مدافع واقعی ملت‌های مظلوم در برابر استکبار و استثمار و استعمار، ایران است که شجاعانه و با تمام توان، به این مسیر ادامه می‌دهد.

کد خبر 6095478 الناز رحمت نژاد